سبد خرید
تغذیه بیماران ام اس

ام اس و تغذیه بیماران ام اس با 3 رژیم غذایی

با یک مقاله آموزشی حرفه ای درباره بیماری ام اس در خدمت شما عزیزان هستیم. در این مطلب شما با این بیماری، چگونگی ایجاد و مشکلات و عوارض آن آشنا می شوید.

در مرحله بعد به بیان درگیری ها و مشکلات این بیماران پرداخته و راه های کاهش درد و بهبود شرایط زندگی آنها را مورد بررسی قرار می دهیم. یکی از موارد مهم در بیماری ام اس تغذیه بیماران ام اس می باشد که نقش بسیار مهمی در بهبود شرایط فیزیکی بیماران دارد.

با شناخت مواد غذایی مناسب و مفید برای این بیماری می توان رژیم های غذایی مخصوصی برای بیماران ام اس در نظر گرفت.

با پیروی از این رژیم های غذایی و بهبود تغذیه بیماران ام اس این افراد قادر خواهند بود امور روزمره زندگی خود را با مشکلات کمتری انجام دهند.

ام اس (MS) چیست؟

ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی مرکزی خودش حمله می کند.

ام اس (MS) و نکات تغذیه بیماران ام اس
ام اس (MS) و نکات تغذیه بیماران ام اس

هنگامی که فردی دچار بیماری ام اس می شود غلاف میلین که رشته های عصبی را می پوشاند آسیب می بیند. بنابراین، اعصاب شروع به از دست دادن توانایی خود در انتقال سیگنالهای الکتریکی می کنند.

این به این معناست که مغز در تصمیم گیری این که چه کاری باید انجام دهید دچار مشکل می شود و علائمی مانند درد، ضعف و گزگز در نقاطی از بدن خود می شود.

همچنین باعث دم دمی مزاجی و نوسانت خلقی و رفتاری، خستگی، لرزش و سایر عوارض می گردد.

بیماری ام اس و تغذیه بیماران ام اس
بیماری ام اس و تغذیه بیماران ام اس

ام اس و تغذیه بیماران ام اس

تغذیه بیماران ام اس یکی از مطالب بسیار خواندنی است که به مخاطب اطلاعات کاملی را در این خصوص ارایه می دهد. غذای بیمار ام اس بایستی بسیار دقیق و درست انتخاب شود.

برخی از مواد غذایی با تاثیر بر عملکرد سیستم ایمنی، اعصاب و سایر قسمت های بدن برای بیماران مبتلا به ام اس می تواند بسیار مفید باشد.

درمان قطعی برای بیماری وجود ندارد اما متخصصین چند روش درمانی برای آن را توصیه می کنند. برخی رژیم غذایی مناسب وجود دارد که به این بیماران کمک می کند.

تاثیر تغذیه بیماران ام اس
تاثیر تغذیه بیماران ام اس

تاثیر مواد خوراکی در تغذیه بیماران ام اس

  • نقش باکتری های روده در اختلالات ایمنی
  • کمبود ویتامین
  • تاثیر مواد مغذی در محافظت از سیستم ایمنی بدن
  • فواید یک رژیم غذایی سالم بر وضعیت عمومی بدن
نقش مواد غذایی در تغذیه بیماران ام اس
نقش مواد غذایی در تغذیه بیماران ام اس

نقش پروبیوتیک ها در تغذیه بیماران ام اس

مصرف پروبیوتیک ها که از آن به عنوان مواد مغذی زنده یاد می شود باعث حفاظت از سیستم ایمنی بدن می شود. باکتری های موجود در روده را اصلاح کرده و به اختلالات ایمنی کمک شایانی می نماید.

براساس آخرین تحقیقات انجام شده سلامت روده نقش بسیار مهمی در بیماری ها منجمله بیماری ام اس دارد.

پروبیوتیک ها مواد غذایی هستند که سطح باکتری های مفید در روده را افزایش داده و به تقویت سیستم ایمنی  بدن کمک می کنند. باکتری های پروبیوتیک در مکمل های غذایی و غذاهای تخمیر شده بسیار یافت می شود.

برخی از مواد مغذی حاوی باکتری های سالم عبارتند از :

  • ماست
  • کفیر
  • نان های تهیه شده از خمیر ترش
  • کیمچی (یک نوع غذای کره ای)
  • ترشی کلم
  • کامبوچا – نوشیدنی شیرین و گازداری که از مخمر، شکر و چای تخمیر شده تهیه می شود.

روده انسان حاوی انواع بسیاری از باکتری های (مفید- مضر و خنثی) می باشد. باید توازن باکتری های روده در بدن انسان برقرار شود. در غیر اینصورت فلور روده باعث آکنه، آلرژی غذایی، خستگی مفرط، افسردگی، سردرد و … میگردد.

لازم به ذکر است باکتری های مفید در افراد سالم غالب هستند.

فلور روده شامل میکرو ارگانیسم هایی هستند که به طور طبیعی در مجاری گوارشی بصورت همزیستی مسالمت آمیز زندگی می کنند و در سلامت انسان نقش بسیار مهمی دارند.

مواد غذایی حاوی باکتری های پروبیوتیک به شرح زیر می باشد :

  • موسیر
  • سیر
  • تره فرنگی
  • مارچوبه
  • پیاز
  • گیاه هندبا

فیبر غذایی و نقش آن در سلامت بدن

مصرف فیبر برای سلامتی بدن بسیار مفید است و به هضم غذا کمک کرده و برای سیستم ایمنی بدن ضروری است.

دستگاه گوارش بدن انسان نمی‌ تواند فیبر را هضم کند.  باکتری های موجود در روده بزرگ فیبر را تخمیر کرده و تولید اسید چرب کرده و از آن استفاده می ‌کنند. این مورد از روده در برابر باکتری های مضر محافظت می کند.

باعث حرکات منظم روده می شود و فشار خون را متعادل کرده و با کمک به مدیریت کلسترول، قلب را سالم نگه میدارد با ایجاد احساس سیری طولانی در فرد خطر افزایش وزن را کاهش میدهد.

حتما بخوانید
بهبود بینایی با غذا! 10 ماده غذایی مفید

توجه داشته باشید افراد مبتلا به ام اس در معرض بیماری های قلبی هستند و رژیم غذایی مناسب در تغذیه بیماران ام اس می تواند این خطرات را کاهش دهند.

فیبر ها

  • انواع میوه
  • سبزیجات
  • حبوبات مانند عدس
  • غلات کامل
  • برنج قهوه ای

نقش ویتامین D در تغذیه بیماران ام اس

مصرف ویتامین D برای همه افراد لازم است اما برای افراد مبتلا به بیماری ام اس مصرف منظم آن نقش بسزایی دارد. افرادی که سطح ویتامین D بالایی دارند شانس کمتری برای ابتلا به بیماری ام اس دارند.

ویتامین D برای سلامت استخوان ها نیز بسیار مهم است.

نقش ویتامین D در تغذیه بیماران ام اس
نقش ویتامین D در تغذیه بیماران ام اس

بیماران مبتلا به ام اس تراکم استخوان پایین و خطر پوکی استخوان دارند. بخصوص اگر نتوانند به راحتی حرکت کنند احتمال بروز این شرایط برایشان بیشتر خواهد بود.

منبع بیشتر جذب ویتامین D در بدن از نور خورشید می باشد اما با مصرف مواد زیر نیز می توانید این ویتامین مهم را دریافت نمایید.

  • ماهی های چربی دار مانند ساردین ، سالمون ، شاه ماهی و..
  • جگر
  • زرده تخم مرغ
  • گوشت قرمز
  • غلات
  • شیر

نقش بیوتین در تغذیه بیماران ام اس

بیوتین نوعی ویتامین B است که در بین مردم به نام ویتامین H شناخته می شود.

بهترین منابع غذایی برای جذب بیوتین :

  • تخم مرغ
  • خمیر مایه
  • جگر
  • دانه های تخم آفتابگردان
  • بادام
  • اسفناج
  • کلم بروکلی
  • نان های قهوه ای

براساس آخرین تحقیقات بدست آمده مصرف 100 الی 600 میلی لیتر بیوتین در روز به افراد مبتلا به ام اس کمک بسیاری می نماید.

اسیدهای چرب اشباع نشده

براساس مطالعات جدید محققان دانشگاه واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی با حمله و آسیب به سیستم مرکزی باعث بیماری ام اس می گردد. که می تواند ناشی از کمبود یک اسید چرب خاص در بافت چربی باشد.

مصرف کم PUFA ممکن است خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش دهد.  این حاصل نتایج بدست آمده بر روی 170000 زن می باشد.

کلیه عملکردهای بدن از سلامت قلب گرفته تا عملکرد مغز را افزایش می دهد. نمونه هایی از غذاهای حاوی PUFA شامل ماهی های چرب و برخی روغن های گیاهی هستند.

نقش آنتی اکسیدان ها در تغذیه بیماران ام اس

پلی فنول یک ترکیب گیاهی است که مانند یک آنتی اکسیدان عمل می کند و خاصیت ضد التهابی روی سلولهای بدن دارند.

نقش آنتی اکسیدان ها در تغذیه بیماران ام اس
نقش آنتی اکسیدان ها در تغذیه بیماران ام اس

به جلوگیری از آسیب سلولی کمک کرده و پلی فنول ها به طور بالقوه برای بیماران ام اس بسیار مفید است.

منابع غذایی مهم پلی فنول ها:

  • میوه
  • سبزیجات
  • ادویه جات
  • حبوبات
  • میوه ها

مصرف آنتی اکسیدان ها به پیشگیری از استرس کمک شایانی کرده و به سلامت بدن کمک می کند.

رسوراترول ترکیبی پلی‌فنولیک است و به مقدار زیاد در هسته انگور و سایر گیاهان دارویی یافت می‌شود. رسوراترول دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی می باشد و به محافظت از سیستم عصبی کمک می کند.

تغذیه بیماران ام اس و کنترل وزن

براساس آخرین تحقیقات بدست آمده چاقی در دوران کودکی و نوجوانی خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهد. در بزرگسالی نیز چاقی ممکن است بر پیشرفت بیماری ام اس تاثیر بگذارد.

بیمارانی که توانایی حرکت خود را از دست داده اند یا دچای ناتوانی در حرکت شده اند افزایش وزن و اضافه وزن وضعیت فعلی آنها را نیز دشوارتر می کند.

لذا برنامه رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از افزایش وزن نیز می تواند به بهتر شدن شرایط آنها کمک کند.

رژیم غذایی مناسب نه تنها خطر افزایش وزن را کاهش می دهد بلکه خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را نیز کاهش خواهد داد. در این میان غذاهایی وجود دارد که بیماران ام اس از خوردن آنها باید اجتناب نمایند.

چه غذاهایی در تغذیه بیماران ام اس مضر می باشد ؟

  • چربی های اشباع شده و غذاهای فرآوری شده تاثیر نامطلوبی بر سلامت انسان دارد. به ویژه اگر به دفعات زیاد مصرف شود. خصوصا اگر حاوی چربی های اشباع شده، چربی های ترانس، روغن های هیدروژنه و نمک های اضافهی و سدیم و شکر اضافی باشد.
  • سدیم

براساس مقاله منتشر شده در ASN Neuro  در سال 2015، افراد مبتلا به ام اس که سدیم به مقدار متوسط یا زیاد مصرف می کنند احتمال عود و یا بروز ضایعه جدید در این افراد کمتر است.

در این مقاله و در تغذیه بیماران ام اس توصیه شده از مصرف غذاهای زیر اکیداً خودداری نمایند.

  • نوشیدنی های شیرین
  • مصرف بیش از حد گوشت قرمز
  • غذاهای سرخ کرده
  • غذاهای کم فیبر

مصرف این گونه مواد غذایی باعث التهاب در بدن می گردد. لذا داشتن یک رژیم غذایی سالم شامل انواع میوه و سبزیجات تازه می تواند به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی التهاب بدن را کاهش دهد.

رژیم غذایی خاصی برای تغذیه بیماران ام اس
رژیم غذایی خاصی برای تغذیه بیماران ام اس

آیا رژیم غذایی خاصی برای تغذیه بیماران ام اس وجود دارد ؟

هر فردی رژیم غذایی خاصی دارد و باید مطمئن شود که تمام مواد مغذی مورد نیاز روزانه خود را مصرف می کند. در بیماران ام اس که غذا یا گروه غذایی خاصی را حذف می کنند باید با مواد مغذی دیگر جایگزین شوند.

رژیم غذایی بدون گلوتن در تغذیه بیماران ام اس

تاکنون محققین ارتباط بین گلوتن و ام اس را تایید نکرده اند. اما افراد مبتلا به ام اس بیشتر در معرض بیماری سلیاک هستند که در آن بدن نسبت به گلوتن حساسیت پیدا می کند. هر دو بیماری می تواند ناشی از مشکل در سیستم ایمنی بدن باشد.

حتما بخوانید
طرز تهیه سوپ شیر رستورانی 4 نفره دستور سرآشپز
نقش گلوتن در تغذیه بیماران ام اس
نقش گلوتن در تغذیه بیماران ام اس

سلیاک از جمله بیماری‌های گوارشی است که در اثر حساسیت به گلوتن ایجاد می‌شود. روده توانایی جذب مواد مغذی مثل ویتامین‌ها و پروتئین را از دست می‌دهد.

غذاهای حاوی گلوتن :

  • نان
  • انواع آرد
  • سوپ های آماده
  • سس های سالاد
  • محصولات گندمی
  • محصولات جو مانند مالت ، آبجو و مخمر آبجو
  • چاودار

افرادی که از رژیم غذایی بدون گلوتن پیروی می کنند ممکن است مواد مغذی مهم از جمله فیبر موجود در غلات کامل را از دست بدهند.

لذا این افراد باید با خوردن مقدار زیاد سبزیجات تازه، انواع میوه، آجیل، دانه ها و حبوبات کمبود فیبر را جبران نمایند. افرادی که به دنبال رژیم غذایی بدون گلوتن هستند حتما باید با پزشک متخصص مشورت کنند.

رژیم پالئو یا غارنشینی در تغذیه بیماران ام اس

رژیم پالئو یک رژیم غذایی است که بر طبق غذای انسان های اولیه و غارنشین طراحی شده است. این رژیم شامل گوشت بدون چربی، ماهی، میوه و سبزیجات است و حبوبات شامل این رژیم غذایی نمی باشد.

افرادی که از این رژیم پیروی می کنند معتقدند بدن انسان به اندازه کافی برای هضم غذاهای فرآوری شده تکامل نیافته است.

رژیم غذایی سوانک در تغذیه بیماران ام اس

رژیم غذایی سوانک یک رژیم کم چرب می باشد که ‌حاوی چربی اشباع شده ‌و روغن های اشباع نشده‌ چند گانه‌ بسیار پایینی است.

رژیم غذایی دکتر سوانک یکی از رژیم هایی است که می تواند باعث بهبود بیماری یا حداقل جلوگیری از پیشرفت بیماری ام اس شود.

رژیم دکتر سوانک به این صورت است که بیماران ام اس در طول روز نباید بیش از 15 گرم چربی اشباع استفاده کنند.

در این رژیم غذایی نباید کم تر از 20 گرم چربی اشباع نشده مصرف شود. به طور کلی بیماران ام اسی نباید بیش از 50 گرم چربی را در طول روز مصرف کنند.

برنامه رژیم غذایی سوانک

  • روغن ها و چربی های اشباع نشده‌ باید محدود به‌ 50 گرم در روز شوند.
  • مصرف گوشت قرمز در سال اول ممنوع است.
  • مصرف ماهی سفید و صدف مجاز است.
  • هر روز میوه و سبزیجات می خورند.
  • مصرف محصولات غلات
  • مصرف لبنیات حاوی کمتر از 1 درصد کره یا چربی

علیرغم اینکه بسیاری از افراد تصور می کنند این رژیم بسیار قدیمی است اما باید بدانید این رژیم کمک شایانی به بیماری ام اس می نماید.

از جمله خطرات احتمالی این رژیم در تغذیه بیماران ام اس می توان به کمبود اسید فولیک و ویتامین های A، C و E اشاره نمود.

دوره آموزش غذا با سبزیجات
دوره آموزش غذا با سبزیجات

رژیم های غذایی در تغذیه بیماران ام اس چگونه با یکدیگر مقایسه می گردد ؟

درسال 2015 انجمن ملی ام اس تعدادی از رژیم هایی غذایی و تاثیر آنها بر بیماری ام اس را بررسی نمود. شواهد نشان میدهد آنها هیچ کدام از رژیم های غذایی را توصیه نکردند اما مصرف برخی از مواد غذایی را محدود یا حذف نمودند.

فرد مبتلا به بیماری ام اس از مصرف چه غذاهایی باید اجتناب نماید :

  • غذاهای فرآوری شده
  • غذاهای سرشار از چربی های اشباع شده
  • غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا که حاوی سطح بالایی از قند می باشد.

تغییر سبک زندگی

در تغذیه بیماران ام اس داشتن یک رژیم غذایی سالم برای افراد مبتلا به ام اس توصیه می گردد. چرا که باعث حفاظت از سیستم ایمنی بدن می گردد.

اما نکات زیر را نیز باید در نظر بگیرید که شامل موارد زیر می باشد :

  • قرار گرفتن بیشتر در معرض نور خورشید برای بالا بردن سطح ویتامین D
  • انجام تمرین ورزشی برای کمک به حفظ تعادل و انعطاف پذیری
  • ترک سیگار و عدم قرار گرفتن در معرض دود سیگار
خلاصه تغذیه بیماران ام اس
خلاصه تغذیه بیماران ام اس

خلاصه تغذیه بیماران ام اس

بیماری ام اس روی سیستم عصبی بدن تاثیر می گذارد که دارای علایم اولیه و ثانویه و مشکلاتی در سلامتی بدن افراد می گردد. این بیماری یک بیماری مادم العمر است که بسته به نوع آن می تواند پیشرفت داشته و عود کند.

این بیماری در برخی از افراد باعت ناتوانی در حرکت و در برخی دیگر به شکل ناتوانی در کلام و گفتار می باشد.

انتخاب رژیم غذایی سالم در تغذیه بیماران ام اس می تواند بسیار مفید باشد و تغییرات مثبت در روند این بیماری ایجاد کند. می تواند پیشرفت بیماری را کند و یا از بروز علائم خاص دیگر جلوگیری کند.

در هر حال یک رژیم غذایی سالم باعث بهبود کیفیت زندگی در بیمار شده و در عین حال از بروز بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند.

امیدواریم از این مقاله علمی آموزشی درباره ام اس و تغذیه بیماران ام اس راضی بوده باشید.

تلاش ما در این جهت بوده است که بیماران ام اس بتوانند با مصرف مواد غذایی مفید و اجتناب از تغذیه نامناسب درد کمتری را متحمل شده و روزگار بهتری را تجربه کنند.

به شما عزیزان پیشنهاد می دهیم اطلاعات علمی آشپزی و مقالات علمی آشپزی و غذایی که بسیار خواندنی هستند را مطالعه کنید.

در اینجا لازم به ذکر است که بیماران حتما جدول ارزش غذایی مواد را مطالعه نمایند و در انتخاب مواد غذایی از این جدول استفاده نمایند.

شما می توانید در دوره های آموزش آشپزی نیز شرکت نمایید. با آرزوی آشپزی عالی برایتان

اپلیکیشن آموزش آنلاین آشپزی را حتما نصب کنید و به عنوان یک کتاب دیجیتالی آشپزی از آن استفاده کنید.

ترجمه و نگارش :‌ فرنوش فروزان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *