پیتزا نامی است که با طعم، سادگی و تنوع در ذهن ما تداعی میشود. این غذای محبوب که امروز در هر خیابان و رستورانی یافت میشود، داستانی شگفتانگیز در پشت خود دارد. تاریخچه پیتزا سفری است که از تمدنهای باستانی آغاز شده و با عبور از خیابانهای ناپل به یک پدیده جهانی تبدیل شده است. در این مقاله، ما به بررسی جامع خاستگاه پیتزا، نقش بیبدیل پیتزا ناپلی در شکلگیری آن و چگونگی فتح جهان توسط این غذا میپردازیم. اگر میخواهید بدانید که چگونه یک نان ساده به نماد فرهنگ غذایی جهان تبدیل شد، این مقاله برای شماست.
خاستگاه پیتزا: ریشههایی در دل تاریخ
نانهای مسطح، پیشدرآمد پیتزای مدرن
تاریخچه پیتزا به هزاران سال قبل بازمیگردد، زمانی که بشر هنوز واژه “پیتزا” را نمیشناخت. در مصر باستان، نانهای مسطح روی سنگهای داغ پخته میشدند و با مواد سادهای مثل روغن و گیاهان طعمدار میشدند. یونانیها نیز نانی به نام “پلاکنتوس” داشتند که با روغن زیتون، سبزیجات و گاهی پنیر تزئین میشد. این نانها شباهت زیادی به پیتزای امروزی نداشتند، اما پایهای برای خاستگاه پیتزا بودند.
رومیها هم با “پانیس فوکاسیوس” (نان فوکاچا) به این سنت ادامه دادند. این نان که با گیاهان معطر و روغن زیتون تهیه میشد، به نوعی جد اولیه پیتزای امروزی محسوب میشود. اما چیزی که پیتزا را به شکل امروزیاش نزدیک کرد، ورود یک ماده جادویی به اروپا بود: گوجهفرنگی.
گوجهفرنگی و تولد پیتزای واقعی
در قرن 16، گوجهفرنگی از قاره آمریکا به اروپا آورده شد. ابتدا این میوه قرمز به دلیل شباهتش به گیاهان سمی مورد بی توجهی قرار گرفت، اما دهقانان فقیر جنوب ایتالیا، بهویژه در ناپل، آن را به رژیم غذایی خود اضافه کردند. آنها شروع به پاشیدن گوجهفرنگی خردشده روی نانهای مسطح خود کردند و این نوآوری، نقطه عطفی در تاریخچه پیتزا شد. ترکیب نان، گوجهفرنگی و روغن زیتون، غذایی ارزان و خوشمزه خلق کرد که بعدها به پیتزا معروف شد.
ناپل، مهد پیتزای مدرن
ناپل، شهری پرهیاهو و فقیرنشین در جنوب ایتالیا، جایی است که پیتزا ناپلی متولد شد. در قرن 18 و 19، ناپل یکی از شلوغترین شهرهای اروپا بود و کارگران و خانوادههای فقیر به غذایی نیاز داشتند که هم سیرکننده باشد و هم سریع آماده شود. نان مسطح با گوجهفرنگی، کمی روغن زیتون و گاهی موتزارلا یا ریحان، پاسخ این نیاز بود. این غذا ابتدا به عنوان “غذای فقرا” شناخته میشد، اما بهتدریج توجه همه طبقات اجتماعی را جلب کرد و به نماد ناپل تبدیل شد.
پیتزا ناپلی: قلب تپنده تاریخچه پیتزا
پیتزای مارگاریتا، شاهکار ناپلی
یکی از مهمترین لحظات در تاریخچه پیتزا، خلق پیتزای مارگاریتا در سال 1889 است. رافائل اسپوزیتو، پیتزاپز معروف ناپلی، به مناسبت بازدید ملکه مارگاریتا دی ساوویا از ناپل، سه نوع پیتزا تهیه کرد. یکی از این پیتزاها با گوجهفرنگی (به نمایندگی از رنگ قرمز)، پنیر موتزارلا (سفید) و ریحان (سبز) تزئین شده بود که رنگهای پرچم ایتالیا را تداعی میکرد. ملکه این پیتزا را پسندید و به افتخارش نام “مارگاریتا” را بر آن گذاشتند.
این پیتزا نه تنها به نماد پیتزا ناپلی تبدیل شد، بلکه استانداردی برای پیتزای اصیل ایتالیایی ایجاد کرد. امروزه، مارگاریتا هنوز هم یکی از محبوبترین انواع پیتزا در جهان است و سادگی آن، گواهی بر اصالتش محسوب میشود.
قوانین سختگیرانه پیتزای ناپلی
برای حفظ اصالت پیتزا ناپلی، در سال 1984 انجمن “Associazione Verace Pizza Napoletana” (AVPN) تأسیس شد. این انجمن قوانین مشخصی برای پخت پیتزای ناپلی وضع کرد: خمیر باید با دست ورز داده شود، ضخامت آن نباید بیش از 3 میلیمتر باشد، مواد اولیه باید تازه و محلی باشند و پخت آن باید در کوره هیزمی با دمای 485 درجه سانتیگراد انجام شود. این تعهد به سنت، جایگاه ناپل را به عنوان خاستگاه پیتزا در جهان تثبیت کرد.
ابزار و تکنیکهای سنتی پیتزاپزی ناپلی
پیتزاپزهای ناپلی از ابزارهای خاصی مثل “پِل” (پاروی چوبی بلند) برای قرار دادن پیتزا در کوره استفاده میکنند. خمیر پیتزای ناپلی با آرد نوع “00” (آرد بسیار نرم ایتالیایی) تهیه میشود و به مدت 8 تا 24 ساعت استراحت میکند تا بافتی نرم و کشسان پیدا کند. این دقت در جزئیات، تفاوت اصلی پیتزا ناپلی با نسخههای دیگر است.
جهانی شدن پیتزا: از مهاجرت تا نوآوری
مهاجرت ایتالیاییها و سفر پیتزا به جهان
در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20، میلیونها ایتالیایی به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی به آمریکا، آرژانتین، استرالیا و سایر نقاط جهان مهاجرت کردند. آنها فرهنگ غذایی خود، از جمله پیتزا را با خود بردند. در آمریکا، پیتزا ابتدا در محلههای ایتالیایینشین نیویورک و شیکاگو رواج یافت. در سال 1905، “Lombardi’s” به عنوان اولین پیتزافروشی رسمی در نیویورک افتتاح شد و راه را برای محبوبیت جهانی پیتزا هموار کرد.
پیتزای آمریکایی: بازتعریف یک سنت
در حالی که پیتزا ناپلی بر سادگی و اصالت تأکید داشت، پیتزای آمریکایی به سمت نوآوری حرکت کرد. پیتزای نیویورکی با خمیر نازک و برشهای بزرگ، و پیتزای شیکاگو با خمیر ضخیم و لایههای فراوان پنیر، دو سبک متمایز آمریکایی هستند. افزودن موادی مثل پپرونی، قارچ، زیتون و حتی آناناس (پیتزای هاوایی)، پیتزا را به یک غذای متنوع و خلاقانه تبدیل کرد.
پیتزا در سایر کشورها: از آرژانتین تا ژاپن
در آرژانتین، پیتزا با خمیر پیتزا ضخیمتر و مقدار زیادی پنیر پیتزا تهیه میشود و اغلب با “فاینا” (نان ذرت) سرو میشود. در ژاپن، پیتزاهایی با موادی مثل اختاپوس، مایونز و ذرت محبوبیت دارند. این تنوع نشان میدهد که تاریخچه پیتزا چگونه با فرهنگهای مختلف آمیخته شده است.
پیتزا در قرن 21: از غذای خیابانی تا اثر هنری
تکنولوژی و پیتزا: عصر دیجیتال غذا
در قرن 21، تکنولوژی تأثیر عمیقی بر تاریخچه پیتزا گذاشت. شرکتهایی مثل دومینوز و پیتزا هات با سیستمهای سفارش آنلاین، برنامههای موبایلی و تحویل سریع، پیتزا را به خانههای میلیونها نفر آوردند. در سالهای اخیر، رباتهای پخت پیتزا و پهپادهای تحویلدهنده نیز وارد این صنعت شدهاند و پیتزا را به یک غذای مدرن و آیندهنگر تبدیل کردهاند.
پیتزا به عنوان میراث جهانی
در سال 2017، هنر پیتزاپزی ناپلی به عنوان میراث ناملموس بشری در فهرست یونسکو ثبت شد. این افتخار نه تنها به پیتزا ناپلی اعتبار بیشتری بخشید، بلکه نشان داد که پیتزا فراتر از یک غذا، بخشی از هویت فرهنگی بشریت است.
تأثیر پیتزا بر فرهنگ عامه
پیتزا در فیلمها، سریالها و بازیهای ویدیویی نیز جایگاه ویژهای دارد. از لاکپشتهای نینجا که عاشق پیتزا بودند تا صحنههای معروف پیتزاخوری در فیلمهای هالیوودی، این غذا به بخشی از فرهنگ پاپ تبدیل شده است. طرز تهیه انواع پیتزا را مطالعه کنید.
مواد اولیه پیتزا: از گذشته تا امروز
تکامل مواد اولیه در تاریخچه پیتزا
در ابتدا، پیتزا با موادی ساده مثل گوجهفرنگی، روغن زیتون و گیاهان معطر تهیه میشد. با گذشت زمان، پنیر موتزارلا به یکی از اجزای اصلی تبدیل شد. امروزه، تنوع مواد اولیه از گوشت و سبزیجات تا میوهها و سسهای عجیب، پیتزا را به یک غذای بیحدومرز تبدیل کرده است.
نقش کیفیت مواد در پیتزای ناپلی
در پیتزا ناپلی، کیفیت حرف اول را میزند. گوجهفرنگی سان مارزانو، موتزارلای بوفالو و روغن زیتون خالص، طعمی بینظیر به این پیتزا میدهند. این تأکید بر کیفیت، راز ماندگاری پیتزای ناپلی در طول تاریخ است.
کلام آخر: پیتزا، سفری بیپایان
تاریخچه پیتزا روایتی از سادگی، خلاقیت و انطباق است. از نانهای مسطح تمدنهای باستان تا خاستگاه پیتزا در ناپل و سپس فتح جهان، این غذا نشان داده که میتواند با هر فرهنگ و سلیقهای همگام شود. چه طرفدار پیتزا ناپلی اصیل باشید و چه پیتزای پرمخلفات مدرن را ترجیح دهید، پیتزا همچنان در قلب میلیونها نفر جا دارد و سفرش هرگز پایان نخواهد یافت.
پیج اینستاگرامی وان تاچ فود را فراموش نکنید. حتما نظرات و پیشنهادات خود را برای ما ارسال نمایید.
تهیه شده در : سایت آشپزی 1TouchFood